(VSA) Theo Tổng cục du lịch, Việt Nam có nhiều tiềm năng về du lịch biển với đường bờ biển dài hơn 3.260 km và hơn 3.000 hòn đảo, với những bờ cát trắng, vịnh biển hoang sơ, những hòn đảo nhiệt đới quanh năm tươi tốt,.. là nước đứng thứ 27 trong số 156 quốc gia có biển trên thế giới và là nước có diện tích ven biển lớn ở khu vực Đông Nam Á với hơn 125 bãi biển có các bãi tắm đẹp, trong đó bãi biển Đà Nẵng đã được tạp chí Forbes bầu chọn là 1 trong 6 bãi tắm quyến rũ nhất hành tinh. Việt Nam cũng là 1 trong 12 quốc gia có các vịnh đẹp nhất thế giới là Vịnh Hạ Long, Vịnh Nha Trang.
Về mặt hành chính, 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là các địa phương có biển, với diện tích tự nhiên là 126.747 km2, dân số (năm 2010) là 37,2 triệu người, bằng 38,2% diện tích tự nhiên và 41,1% dân số cả nước. Bên cạnh đó, lãnh thổ vùng đất ven biển, vùng biển và hệ thống các đảo, nơi diễn ra du lịch biển đảo và vùng ven biển tập trung tới 7/13 di sản thế giới ở Việt Nam; 6/8 các khu dự trữ sinh quyển; nhiều vườn quốc gia, các khu bảo tồn thiên nhiên,… Ngoài ra, biển đảo không chỉ là nơi cung cấp nguồn sống, mà còn là không gian để cộng đồng người Việt tạo lập nên một nền văn hóa biển đảo, với những di sản văn hóa đặc sắc. Đó là hệ thống di tích lịch sử – văn hóa liên quan đến môi trường biển, hệ thống thần linh biển, những bậc tiền bối có công trong công cuộc chinh phục biển, xác lập và thực thi chủ quyền quốc gia trên biển…; các lễ hội dân gian của cư dân miền biển; tín ngưỡng, phong tục tập quán liên quan đến biển. Ðây chính là nguồn tài nguyên giàu có để phát triển du lịch biển đảo bền vững.
Có một câu nói: “ Nếu muốn tìm câu trả lời, hãy ra biển. Đáp lại bạn, biển sẽ im lặng. Bạn biết vì sao không? Vì câu trả lời đã nằm sẵn bên trong bạn rồi, quan trọng là bạn có chịu lắng nghe nó hay không thôi” bởi biển bao la nhưng con người với biển cũng đậm đà tình cảm như giọt muối biển, nhất là cư dân biển, họ đã gắn bó cả cuộc đời sống, chết cùng biển. Nay du lịch biển đang là một hướng phát triển tốt nhất không những Việt Nam mà còn quốc tế, vậy có nhà du lịch nào khi nghĩ đến phát triển du lịch biển Việt Nam cần gắn liền với việc bảo dưỡng, bao bọc, phát triển nguồn biển Việt Nam, gắn bó với cư dân vùng biển? Hiện nay có tình trạng “Du lịch tiến tới đâu, nghề cá lùi tới đó”. Do vậy, phải phát triển đồng thời cả hai, để cho cộng đồng ngư dân ven biển còn có đất sống, có ngành nghề đa dạng, thu nhập cao lên. Muốn thế, cả hoạt động du lịch lẫn hoạt động nghề cá đều phải được nâng tầm song song, và được phát triển theo hướng cộng sinh, cùng tồn tại, không nên phát triển kiểu du lịch ăn xổi ở thì, chỉ cốt thu tiền du khách, mặc cho họ xả rác và chất thải bừa bãi, tàn phá môi trường. Nghề cá (trại nuôi) cũng phải đàng hoàng, chắc chắn, sạch sẽ, được đăng kiểm và hấp dẫn.
Có nhiều loại mô hình mới cần được từng bước phát triển và đưa vào cuộc sống thực tế, từ các mô hình biến các dàn khoan dầu khí đã khai thác cạn thành các trung tâm phục vụ nuôi biển và du lịch ở ngoài khơi, cho đến các mô hình “Marine Farm Stay” ở vùng gần bờ, trong đó các trại nuôi hải sản có thêm phần phục vụ du lịch (như mô hình đang định thực hiện ở Khánh Hòa) hay ở Phú Quốc, việc du lịch biển đôi khi phải có những mô hình kết hợp không chỉ là nhà đầu tư kinh phí, hướng dẫn viên trẻ, đẹp, giỏi mà sự kết hợp với ngư dân địa phương vùng biển, đây là chỉ dẫn an toàn để du khách mới đến có thể hiểu về vùng biển nơi này. Hoặc việc xây dựng những “lâu đài trên biển” cũng cần có sự tính toán cẩn trọng bởi ngoài vẽ đẹp mỹ quan, nó còn là sự an toàn cho biển, cho những người dân sống gần biển, cá có thể ở biển nhưng biển có là nơi để chúng tồn tại hay không? phần lớn là nhờ sự chăm sóc, bảo quản biển một cách tinh tế, du lịch biển có phát triển hay không? biển là một phần không thể thiếu trong du lịch biển , nhưng Biển có tồn tại là một ‘đôi mắt xanh” để mọi người bước đến chiêm ngưỡng và ngư dân sống gắn bó với biển được hay không? Là nhờ vào tầm nhìn của ngành du lịch!.
Bình Minh
